Allâme Ebû İshâk İbrâhîm b. es-Serî ez-Zeccâc (vefâtı: 311 hicrî) şöyle der:

«'Allah'ın indirdikleriyle hükmetmeyenler kâfirlerin ta kendileridir.' [Mâide, 44] Yani, her kim Nebîlerin (aleyhimusselâm) getirdiği Allah'ın hükümlerinden bir hükmün bâtıl olduğunu iddia ederse kâfirdir. Fakîhler, 'evli iki kişi zinâ ettiğinde recmetmek gerekmez, çünkü onlar hürdür' diyenin kâfir olduğunda icmâ etmişlerdir. Şüphesiz ki Nebî'nin hükümlerinden bir hükmün reddi küfürdür, çünkü o Nebî'yi yalanlamış olur. Her kim de Nebî'yi yalanlarsa kâfirdir.»

Allâme Bedruddîn el-Aynî (vefâtı: 855) Mâide sûresi 44. ve devamındaki âyetler hakkında şöyle der:

«Bu ve sonrasındaki iki âyet kâfirler ve yahûdîlerden Allah'ın hükmünü tağyîr edenler hakkında inmiştir. Ehl-i İslâm ile hiçbir ilgisi yoktur. Çünkü müslüman büyük günah işlese bile ona kâfir denilmez.»

Allâme Muhammed b. Ahmed İbn Cuzzî (vefâtı: 741 hicrî) Mâide 44 ve devamındaki âyetler hakkında şöyle der:

«İbn Abbâs: Kâfirlerdir, zâlimlerdir ve fâsıklardır şeklindeki üç âyetin de yahûdîler hakkında indiğini söylemiştir. Bu konuda Nebî sallallahu aleyhi ve sellem'den de hadîs rivâyet edilmiştir. Bir topluluk ise bu âyetlerin yahûdîler, müslümanlar ve onlardan başka Allah'ın indirdikleri ile hükmetmeyen herkes hakkında umûmî olduğunu söylemişlerdir. Ancak (Allah'ın indirdikleri ile hükmetmedikleri takdîrde) müslümanlar hakkında söz konusu olan küfür, onları îmândan çıkarmayan ma'siyet küfrüdür. Şâfiî de şöyle demiştir: Kâfirlerdir buyruğu, müslümanlar hakkındadır; zâlimlerdir buyruğu, yahûdîler hakkındadır; fâsıklardır buyruğu, hıristiyanlar hakkındadır.»

EHL-İ SÜNNET'İN İMÂMI AHMED'İN SÖZLERİ


1- İsmâîl b. Sa'îd Yüce Allah'ın: "Allah'ın indirdikleri ile hükmetmeyenler kâfirlerin ta kendileridir." [Mâide, 44] buyruğu hakkında İmâm Ahmed'e sormuş ve şöyle demiştir: «Ahmed'e dedim ki: Bu küfür nedir? Dedi ki: Dînden çıkarmayan küfürdür.»

Ahkâmu'n-Nisâ, (sayfa: 57/91. rivâyet)

2- İbn Hâni şöyle der: «Ahmed'e, Tâvûs'un hadîsi ve: "Dînden çıkarmayan küfür" sözü hakkında sordum. Ebû Abdillah (İmâm Ahmed) şöyle dedi: Bu, "Allah'ın indirdikleri ile hükmetmeyenler kâfirlerin ta kendileridir." âyeti hakkındadır.»

Mesâilu İbn Hâni (2/192)

3- İmâm Ebû Dâvûd es-Sicistânî şöyle der: «Ahmed'in, Yüce Allah'ın: "Allah'ın indirdikleri ile hükmetmeyenler kâfirlerin ta kendileridir." buyruğunu zikrettiğini işittim. (Daha sonra) Ahmed bize tahdîs etti ve şöyle dedi: Bize Vekî' tahdîs etti ve şöyle dedi: Bize Sufyân, Sa'îd el-Mekkî'den o da Tâvûs'dan şöyle dediğini tahdîs etti: "Bu, dînden çıkaran küfür değildir." (Yine) Ahmed bize tahdîs etti ve şöyle dedi: Bize Vekî' Sufyân'dan o da İbn Cureyc'den o da Atâ'dan şöyle dediğini tahdîs etti: "(Asıl) Küfrün altında bir küfür, (asıl) zulmün altında bir zulüm, (asıl) fıskın altında bir fısktır."»

Mesâilu Ebî Dâvûd (sayfa: 283/1355.,1356.,1357. maddeler)

4- Şeyhulislâm İbn Teymiyye şöyle der: «Selef'in: "İnsanda îmân ve nifak (birlikte) bulunabilir" aynı şekilde "İnsanda îmân ve küfür (birlikte) bulunabilir" sözlerindeki küfür, dînden çıkaran küfür değildir. İbn Abbâs ve ashâbının Yüce Allah'ın: "Allah'ın indirdikleri ile hükmetmeyenler kâfirlerin ta kendileridir." buyruğu hakkındaki sözlerinde olduğu gibi… Bu âyet hakkında şöyle demişlerdir: Dînden çıkarmayan küfür ile kâfir oldular. Bu konuda Ahmed b. Hanbel ve onun dışındaki sünnet imâmları da onlara tâbi olmuşlardır.»

Mecmûu Fetâvâ (7/312)

Allâme Ebû İshâk İbrâhîm b. es-Serî ez-Zeccâc (vefâtı: 311 hicrî) şöyle der:

«'Allah'ın indirdikleriyle hükmetmeyenler kâfirlerin ta kendileridir.' [Mâide, 44] Yani, her kim Nebîlerin (aleyhimusselâm) getirdiği Allah'ın hükümlerinden bir hükmün bâtıl olduğunu iddia ederse kâfirdir. Fakîhler, 'evli iki kişi zinâ ettiğinde recmetmek gerekmez, çünkü onlar hürdür' diyenin kâfir olduğunda icmâ etmişlerdir. Şüphesiz ki Nebî'nin hükümlerinden bir hükmün reddi küfürdür, çünkü o Nebî'yi yalanlamış olur. Her kim de Nebî'yi yalanlarsa kâfirdir.»

Meâni'l-Kur'ân ve İ'râbuhu (2/178)

Allâme İmâm Ebû Bekr Muhammed b. Abdullah el-Kâdî İbnu'l-'Arabî (vefâtı: 543 hicrî) şöyle der:

«On Birinci Mes'ele: Yüce Allah'ın: 'Allah'ın indirdikleriyle hükmetmeyenler kâfirlerin ta kendileridir.' buyruğu hakkında.

Bu buyruk hakkında müfessirler ihtilâf etmişlerdir. Bazıları şöyle der: (Bu ve devamındaki) 'kâfirlerin ta kendileridir, zâlimlerin ta kendileridir, fâsıkların ta kendileridir' buyruklarının tümü yahûdîler hakkındadır. Bazıları da der ki: 'kâfirlerin ta kendileridir' buyruğu müşrikler için, 'zâlimlerin ta kendileridir' buyruğu yahûdîler için, 'fâsıkların ta kendileridir' buyruğu da hıristiyanlar içindir. Ben de bu görüşteyim. Çünkü âyetlerin zâhiri budur. Bu İbn Abbâs, Câbir b. Zeyd, İbn Ebî Zâide ve İbn Şubrume'nin tercîhidir.

Tâvus ve ondan başkaları şöyle demişlerdir: Bu, dînden çıkaran küfür değildir. Ancak (asıl) küfrün altında kalan bir küfürdür. Bu da duruma göre değişir: Eğer kendi yanındaki ile onun Allah katından olduğunu öne sürerek hükmederse bu, onu tebdîl etmektir ve küfrü gerektirir. Eğer onunla hevâdan ve ma'siyet olarak hükmederse bu, günahkârların mağfiretine dâir Ehl-i Sünnet'in temel esasına göre mağfiret olabilecek bir günahtır.»

Ahkâmu'l-Kur'ân (2/127)